خبرگزاری روسی اسپوتنیک در تحلیل ماجرای سفارت آذربایجان نوشت: برخی به دنبال ماهی گرفتن از آب گل‌آلود هستند و قطع روابط و اخراج دیپلمات‌ها یا خارج کردن دیپلمات‌های آذربایجان را ترویج می‌کنند آذربایجان در دام تله‌های دشمنان دو ملت نیفتد

گروه حادثه: ماجرا خیلی ســاده و شخصی شروع شد. مردی که به دنبال پیدا کردن همسر خود بود با یک اســلحه به سفارت جمهوری آذربایجان در خیابان شریعتی تهران رفت و یک نفر را کشت. در این اتفاق دو نفر دیگر نیز زخمی شدند. تحقیقات نشان می‌دهد که این فرد با مقاصد شــخصی دست به چنین کاری زده است. پلیس ایران نیز اعلام کرد، مهاجم بازداشت شده‌است. تصاویر منتشر شده از حادثه نشان می‌دهد که مرد مسلح به تنهایی وارد سفارت شده و در داخل ساختمان تیراندازی می‌کند سپس با مردی که سعی در متوقف کردن او داشت، درگیر می‌شود.

قاضی شـهریاری سرپرست دادسرای امور جنایی تهران به اظهارت فرد مهاجم در این باره اشاره کرده و گفته این فرد مدعی شـده که فروردین امسال همسـر او به سفارت آذربایجان در تهران مراجعه کرده و دیگر بازنگشته است. مهاجم گفته که در مراجعات مکرر به سفارت آذربایجان هیچ پاسخی از آنها دریافت نکرده و تصور او بر این بوده که همسرش در سفارت آذربایجان اســت اما حاضر به دیدار او نیست. مرکز رســانه قوه قضائیه نیز خبر داد: مهاجم سفارت آذریایجان فروردین ماه شکایت مفقودی همسرش را ثبت کرده بود.

در اظهارات اولیه متهم حادثه نیز آمده‌بود که همسرش فروردین ماه امسال به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران مراجعه کرده و از آن پس به منزل برنگشته است. با مراجعات متعدد متهم به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران و عدم دریافت پاســخ مناسب از سوی مسئولان سفارت، متهم سرانجام تصمیم به حمله به سفارت می‌گیرد. بررسی سوابق متهم نشان می‌دهد، متهم در ۲۹ فروردین ۱۴۰۱ شکایتی را مبنی بر مفقودی همسرش در ارومیه ثبت کرده است. همســر وی اهل باکو بوده. پرونده مفقودی پس از پیگیری و مشخص شدن اینکه همسر وی به جمهوری آذربایجان بازگشته اســت در این موضوع خاص بسته می‌شـود و پس از آن این فرد موضوع را از وزارت امور خارجه و ســفارت جمهوری آذربایجان پیگیری می‌کرده اســت.

در ابتدای سال همسر فرد مهاجم با کمک دو نفر دیگر از اعضای خانواده‌اش به جمهوری آذربایجان می‌رود و دیگـر برنمی‌گردد. با توجه به همراهی پسر و دختر فرد حمله‌کننده، اتنظار می‌رود موضوع همین باشد.

تحلیل ماجرا

خبرگزاری اسپوتینک در این خصوص نوشت: چند نکته در پی این ماجرا وجود دارد که شاید بد نباشــد به آن اشاره کرد. مهم‌ترین آنها موضع‌گیری‌های غیرمسئولانه در این باره است. اینکه برخی بیایند و به دنبال ماهی گرفتن از آب گل‌آلود باشــند و به دنبال قطع روابط و اخراج دیپلمات‌ها یا خارج کردن دیپلمات‌ها و واکنش نشــان دادن به دیگر شــهروندان کشورهای یکدیگر باشند. اگر بخواهیم به تاریخ برگردیم، می‌بینیم چنین اتفاق‌هایی بارها و بارها در کشورهای مختلف رخ داده است. افرادی خودسر دست به کارها عجیب و غریب علیه سفارت‌های کشورهای دیگر زده‌اند. البته اینجا منظور تبرئه کشور میزبان در زمینه تامین‌امنیت‌ نیست اما بحث بر این است که معمولا کشورها درک می‌کنند چنین کارهایی خودسر است،هیچ ربطی به حکومت‌ها ندارد. شاید یک مثال بســیار دردناک و معروف، ترور سفیر روسیه در ترکیه توســط یک نیروی امنیتی ترک باشد. این اتفاق در زمانی رخ داد که دو کشور در شرایط پر تنش قرار داشتند اما مسئولین روسـیه آنقدر سعه‌صدر و درک داشتند که‌ابتدا منتظر تحقیقات شوند و بعد از اینکه متوجه شدند، جریان خودسـرانه بوده بر اساس آن تصمیم بگیرند نه اینکه از همان ابتدا نسبت به دولت و مردم ترکیه موضع‌گیری کنند. قطعا ایران به دنبال داشتن روابط دوستانه و صمیمی با همسایه‌اش است و اگر این همسایه در دام تله‌هایی که دشمنان دو ملت که برای قرن‌ها یک ملت بوده‌اند، نیفتد قطعا دو کشور می‌توانند در بســیاری زمینه‌ها مکمل یکدیگر باشند. قطعا تحقیقات زیادی در این باره انجام خواهد شد به خصوص اینکه آن سلاحی که آن فرد در اختیار داشت از کجا آمده و بسیاری می‌دانند در اتفاقات اخیر ایران این نوع‌ سلاح توسط اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها از طریق مرزها به ایران قاچاق شده و حتی نیروهای امنیتی ایران مدتهاست که درگیر مبارزه با انتشار این نوع سلاح‌های قاچاق شده هستند،قطعا یکی از اهداف دشمنان دو ملت برای قاچاق این سلاح‌ها به ایران این بوده و هست که این سلاح‌ها برای مقاصدی مانند همین ماجرا استفاده شــود. شاید همین ماجرا بتواند تلنگری حتی به کشورهای هم‌جوار باشد که در دام تله دشمنان دو ملت گیر نکنند.

گزارش پلیس

با این حال سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس تهران در آخرین روز ماموریت خود گزارش دقیقی از ماجرا ارایه کرد. او در خصوص حادثه دیروز توضیح داد که ساعت ۸:۲۵ صبح روز جمعه هفت بهمن در حالی که یکی از اعضای سفارت آذربایجان در مقابل درب ورودی سفارت در حال پارک خودروی خود بوده ،سرنشین یک دستگاه پراید که در فاصله نزدیک مستقر بوده از پشت سر با خودرو به پشت خودروی دیپلمات آذربایجانی می‌زند. در ادامه این فرد با سلاح جنگی کلاشینکف از ماشـین خارج می‌شود و در حالی که دیپلمات سفارت آذربایجان درحال ورود به سفارت بوده،مهاجم به همراه این فرد و با تیراندازی وارد سفارت شده و در مقطع ورودی سفارت، این دیپلمات کشته می‌شود و دو نفر دیگر مجروح و مضروب می‌شوند. در تحقیقات اولیه فرد مهاجم انگیزه خود را مشکلات شخصی خانوادگی اعلام کرده است. در این میان آنچنان که سردار رحیمی می‌گوید: مامور پلیس دیپلماتیک چون مسلح نبوده با دیدن کلاشینکف در دســت مهاجم و دستور ایست او که به نوعی تهدیدآمیز بوده از جایش حرکت نکرده اما بلافاصله با مرکز پلیس تماس می‌گیرد،ماوقع را گزارش می‌کند.با حمله مهاجم،یک کارمند مرد ۴۳ ساله سفارت فوت و ۲ نفر کارمند دیگر ۳۰ الی ۳۵ ساله کـه یک نفر از ناحیه دست و پا مورد اصابت گلوله و نفر دیگر مورد ضرب و جرح قرار می‌گیرند که با حضور سریع و به‌ موقع عوامل انتظامی،اطلاعاتی و امدادی سریعا نفرات مصدوم با آمبولانس به بیمارستان منتقل می‌شوند. فرد فوت شده عسگروف اورخان رضوان اوغلو، سرتیم حفاظت از سفارت جمهوری آذربایجان در تهران است. بر اساس گزارش رسانه‌ها آذربایجانی، عسگروف ستوان ارتش آذربایجان بود.بعد این رخداد نیروهای انتظامی و امنیتی نیز بلافاصله وارد عمل شــده و فرد ضارب را دستگیر کردند که هماکنون تحت بازجویی قرار دارد.

ایران محکوم کرد

سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌ جمهور ایران نیز بلافاصله پس از شنیدن این خبر دستور بررسی همه‌جانبه موضوع را صادر و مراتب تسلیت و همدردی خود را با دولت، ملت و بازماندگان دیپلمات جانباخته اعلام و برای مجروحان آرزوی شفای عاجل کرد.

همچنین حسين امیرعبداللهیان و احمد وحیدی، وزرای خارجه و کشور با توجه به حادثه پیش آمده در سفارت جمهوری آذربایجان در تهران اهداف و انگیزه مهاجم مسلح را مورد بررسی قرار دادند.حسین‌ امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه همچنین بعدازظهر جمعه نیز در گفت‌وگوی تلفنی با جیحون بایراماف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان درباره حادثه حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه ایران پیشـنهاد کرد برای روشن شدن ابعاد مختلف حادثه، نهادهای امنیتی دو کشــور در همکاری نزدیک با یکدیگر، موضوع را پیگیری و بررسی کنند. در این تمــاس امیرعبداللهیان همچنین مراتب تأسـف و همدردی رئیس‌جمهور کشــورمان را به الهام علیاف رئیس‌جمهــور آذربايجان، دولت، مردم به‌ویژه خانواده حادثه‌دیدگان ابلاغ کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان نیز ضمن تشکر از ابراز همدردی و پیام تسـلیت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از پیشــنهاد وزیر امور خارجه کشــورمان برای همکاری و هماهنگی نهادهای امنیتی و قضایی دو کشــور برای روشن شدن ابعاد حادثه استقبال کرد. همزمان ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران این اقدام را شدیدا محکوم کرد. او همچنین گفت،نتیجه بررسی‌های اولیه مقامات و دستگاه‌های ذیربط حاکی از انگیزه‌های شــخصی در ورای این اقدام است لذا با توجه ورود فوری دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط انتظامی، امنیتی و قضائی توصیه می‌شود، رسانه‌ها از انتشار اخبار غیرموثق و گمانه‌زنی در این رابطه اجتناب کنند. با اینکه آنچه رخ داد یک حادثه خانوادگی و البته تاسف‌آور است،برخی بلافاصله تلاش کردند تا این اتفاق را سیاسی جلوه دهند.

سایت نور نیوز، رسانه نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی درخصوص این حادثه نوشت: حادثه تاسف‌بار حمله به سـفارت آذربایجان در تهران که همه شواهد از شخصی بودن نیت مهاجم خبر می‌دهد نباید با قضاوت‌های عجولانه به روابط دو کشـور لطمه بزند. آذر ۹۵ سفیر روسیه در استانبول توسط مامور‌ امنیتی ترکیه مقابل دوربین رسانه‌ها ترور شد، موضع‌گیری‌ها چگونه بود و نتیجه چه شد؟

درخواست آذربایجان از ایران

از دیگر سو وزارت خارجه آذربایجان اعلام کرد که ایران مسئول کامل حمله به سفارت این کشور در تهران است. وی همچنین اعلام کرد که باکو درصدد است تا در آینده‌ای نزدیک سـفارت خود در ایران را تخلیه کند. همچنین الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان با صدور بیانیه‌ای گفت: ما خواســتار بررســی فوری این اقدام تروریستی و مجازات تروریست‌ها هستیم. حمله تروریســتی به نمایندگی‌های دیپلماتیک غیرقابل قبول است. من اقدام تروریستی امروز علیه سفارت‌کشورمان در تهران را به شدت محکوم می‌کنم.

واکنش ترکیه

مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران را محکوم کرد. وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرد، چاوش اوغلو با جیحون بایراماف همتا آذربایجانی خود تماس تلفنی داشــته و ضمن محکومیت حمله مسلحانه به سفارت بر همبســتگی کشورش با جمهوری آذربایجان تاکید کرده است. در ادامه این واکنش‌ها فواد اوکتای، معاون رئیس‌جمهور ترکیه در پیام توئیتری ضمن‌ محکوم کردن حمله مسلحانه به سفارت‌خانه آذربایجان در تهران گفت: ترکیه همواره در کنار آذربایجان قرار دارد. از دیگر سـو روسـیه نیز در واکنش به این حادثه اعلام کرد: ما از حمله‌ای دیگر به سفارت آذربایجان- که در آن یک مامور امنیتی جان باخت- شـوکه شــده‌ایم. اولگ نیکولنگو، سخنگوی وزارت خارجه اوکراین نیز روز جمعه در توییتی نوشت: اوکراین قویا حمله امروز به سفارت آذربایجان در تهران- که باعث کشته شدن یکی از پرسنل امنیتی و مجروح شدن چند تن دیگر از آنها شــد- را محکوم میکند. ما به عزیزان قربانی صمیمانه تسلیت می‌گوییم و بهبودی سریع را برای مجروحان آرزومندیم.