دبیر جشنواره فیلم فجر درباره عملکرد خود توضیح داد

گلاویژ نادری؛ دبیر گروه سینما

مجتبــی امینی، دبیـر چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر
ســرانجام پس از ۱۱ ماه از زمانی که حکمش را محمد خزاعی امضا کرد، در نشست خبری این رویـداد مقابل خبرنگاران نشست و به پرسش‌های آنها پاسخ داد. 

امینی که در کارنامه خود ســاخت ســریال «گاندو» را دارد و به‌عنوان تهیه‌کننده به تولید این پروژه افتخار می‌کند در تمام این مدت از هر مصاحبه و اظهارنظری دوری کرده بود. امــا احتمالا او نمی‌دانست که دبیری چه جشــنواره‌ای را بر عهده گرفت است. اعتراضاتی که از نیمه دوم سال آغاز شد، ورق را به‌طور کامل برای او و ســازمان سینمایی برگرداند و آنها با عده‌ای از
هنرمندان روبه‌رو شدند که به‌دلیل واکنششان به‌مسائل روز آن هم در فضای شخصی و نه دنیای واقعی‌ احضار دستگیر و یا زندانی شــدند. گروه دیگری از هنرمندان به‌تبع شرایط حاکم حاضر به همکاری با سازمان سینمایی و هیچ جشنواره داخلی نبودند،به این ترتیب روزهای سخت کاری تهیه‌کننده گاندو آغاز شد. شــاید در روزها ابتدایی دبیری‌اش بر جشنواره فجر، پیشبینی امینی این بود که سخت‌ترین بخش کارش درجشنواره فجر، کنار گذاشتن و عدم انتخاب برخی از فیلم‌های سینمایی باشد که کارگردانان شاخصی دارد اما چرخ گردون برای تهیه‌کننده‌ای که در سریالش اتهاماتی نظیر جاسوسی و خیانت به برخی از مدیران و وزیران این کشور روا می‌داشت، جشــنواره‌ای را کنار گذاشته بود که حتی نمی‌تواند اطلاع‌رسانی معمول و ساده‌ای برای آن داشته باشد و از سوی‌ برخی از هنرمندان داخلی و خارجی به همه آن اتهاماتی که در سریالش دیگران را متهم می‌کرد، خوانده می‌شود.

امینی در آغاز این نشســت هنگام پخش سرود ملی همراه با این ســرود به‌صورت آشکارا هم‌خوانی کرد و زمانی که قاری قرآن آیاتی را قرائت کرد در حال ذکر و تسبیح گفتن با انگشتانش بود. او در ابتدای نشست توضیحاتی درباره بخش بین‌الملل جشــنواره داد که تا به امروز هیچ اطلاعات و خبری درباره فیلم‌ها، فیلم‌سازان و حتی مهمانان و برگزارکنندگان کارگاه‌های آموزشی‌اش منتشر نشده است و ظرف یکی دو روز
آینده درباره آن اطلاع‌رسانی می‌شود.

پرسش خبرنگار سازندگی در این نشست درباره عملکرد
دبیر جشنواره بود. او با بیان اینکه تهیه‌کننده سریال گاندو با خود عقبه‌ای امنیتی و اطلاعاتی به جشنواره آورده است،گفت: محدودیت در اطلاع‌رسانی و انتشار قطره‌چکانی اخبار آن هم توسط وزیر ارشــاد که با آمار نهایی فاصله هم داشت از چشم دبیر جشنواره با این سابقه دیده می‌شود و این شکل خبررسانی درباره یک جشنواره بین‌المللی آب را آنقدر آلوده کرد که عده‌ای
به راحتی از آن ماهیگیری کردند. در حالی که با شفاف‌سازی درباره ۷۵ فیلم و فیلم‌ســازان شرکت‌کننده بسیاری از شبهات درباره پذیرش یا عدم‌پذیرش فیلم‌ها از بین می‌رفت و راه برای تشکیل بسـیاری از شایعات و جنجال‌ها بسته می‌شد. چراکه تنها راه برون‌رفت از شرایط موجود جسارت و صداقت است.

امینی در پاسخ به این پرسش توضیح داد: ثابت شده من آدم جســوری هستم. این موج رسانه‌ای که در رسانه‌ها مطرح شد که تهیه‌کننده گاندو دبیر جشنواره شد را زیاد دیدم. قاعده امر فیلم‌ســازی در جهان از ژانرهای مختلف پلیسی امنیتی یک ژانر ویژه‌ای است که در همه دنیا بــه آن می‌پردازند. در آمریکا ســریال ۲۴ می‌ســازند و یک درامی را خلق می‌کنند، همه دنیا این ژانر را دارد. در کشــور ما این ژانر چند بار اتفاق
افتاده بود و این آخرین اثر که ساخته شد خیلی سروصدا کرد و نسبت به آثار قبلی مخاطب را بیشتر درگیر کرد. در ژانرهای مختلف فیلم ساختم و در ژانر اجتماعی، فیلم‌ساز معرفی کردم؛ هومن ســیدی را با فیلم آفریقا معرفی کردم.

فیلم استراتژیک شکارچی شنبه و فیلم اجتماعی بدون مرز و فیلم‌های متعددی را در ژانرها مختلف سینمایی ساختم. همه روی این اثر تمرکز کردند و ژانر پلیسی و امنیتی که سروصدای رسانه‌ای کردند بیشــتر ذهنیت دارند و دبیری من با سریال گاندو به چشم آمد.

او با رد وجود نگاه امنیتی به جشنواره گفت: این موضوعی که شما می‌گویید،ربطی به نگاه امنیتی ندارد. قاعده امر این است که هر کسی در کرسی مسئولیت می‌نشیند یک استراتژی طراحی می‌کند. با توجه به التهابات جامعه، هر کسی جای من هم بود با اقتدار برنامه‌ریزی می‌کرد تا شرایط را به‌بهترین نحو مدیریت کند. این موضوعات کاملاً برنامه‌ریزی من بوده و کسی ورود نکرده است و نه دستگاهی به من دستور داده و
نــه تذکر از مراجع و ارگانی گرفته‌ام. تدبیــر خود بنده بوده که چطور برنامه‌ریزی کنیم که آسیبی به آثار و صاحبان آثار نرسد.

ما باید از همکاران و عوامل سینمایی‌ صیانت کنیم،بعد
از شغل معدن، سخت‌ترین شغل سینماست. اگر بخواهیم به جای مراقبت و صیانت از این آثار و توجه به کیفیت به سـمت دامن زدن به حواشی برویم، برای بازیگر و کارگردان و عوامل آن کارها انگیزه‌ای نمی‌ماند که حواسشان به کیفیت باشد. امینــی در ادامه پاسخ این ســوال عنوان کــرد: بنده در اینجــا باید از حوزه تولید اثر ســینمایی مراقبت کنم. به جای اینکه اسامی را زودتر اعلام کنیم باید فیلم‌ها را باکیفیت و آرامش پیش ببریم. هدف ما صیانت از اهالی خانواده محترم
سینماست. بدنه تولیدات سینمایی به خاطر التهابات به وقفه خورده و دیر رســیده اســت. اگر با فضایی روبه‌رو هستیم که باید کنداکتور اکران را دیر اعلام کنیم، دوســتان حق بدهند. در شرایط اســتانداردی قرار نگرفتیم و فیلمسازان در شرایط استانداردی نیست و با ســختی به مراحل آخر می‌رسد. یک مقدار عادلانه به این موضوع فکر کنیم، توقعاتمان را پایین‌ بیاوریم و همراه شویم. دبیر جشنواره فیلم فجر در واکنش انتقاد روزنامه سازندگی مبنی بر اینکه امسال خودی‌ها بیشتر فیلم‌هایشان را ارسال کردند، این امکان برایشان بیشتر فراهم شد، تاکید کرد: ما چیزی به نام خودی و غیرخودی نداریم. من نقل‌قولی از یکی عزیزان هنرمند دیدم که گفته بودند؛ سال‌هاست در جشنواره فیلم فجر حضور ندارم. این در حالی است که ۵ سال در جشنواره جهانی فیلم فجر بوده‌اند و دستمزد هم گرفته‌اند.
بنابراین یک اسم بیاورید که در جشنواره فیلم فجر نبوده است. آثاری که تولید شـده را نیز در نظر بگیرید که چند درصد از بخش خصوصی و چند درصد از بخش دولتی بوده‌اند. همه اینهایی که کار می‌کنند در این ۲۴ اثر،هنرمندان عزیز بدنه ما در سینمای ایران‌اند. اینطور که از جای خاصی آمده‌اند، نیست. نکته خوبی نیست که بگوییم خودی و غیرخودی. در فهرست
۲۴ اثـری که داریم ویترین هنرمندانـی می‌بینید که در فضای ایدئولوژی‌های مختلفی بوده‌اند، هستند و خواهند بود. اینطور نیست از یک کره دیگری هنرمند آمده، خوشبختانه سینمای ایران دور هم هستیم. 

فیلم‌های اجتماعی و منتقدانه‌ای داریم. امینی در پاسخ به علت اعالم نشدن ۷۵ فیلم ثبت‌نام شده در بخش ملی هم توضیح داد:  اگر زمان به عقب برمی‌گشت باز
هم اعلام نمی‌کردیم. ما باید مراقبت می‌کردیم تا کارها باکیفیت پیش بروند و دوستان ما درگیر این چالش‌ها نشــوند و روی تخصص خودشان متمرکز باشـند. حواشی‌ای که از آن سوی مرزها و توسط رسانه‌های معاندین در دستور کار قرار دارد. این سیاست را در دستور کار داشتیم که همه سینماگران و خانواده محترم سینما باید درگیر این فضا باشند و به کیفیت آثارشان
لطمه نخورد. ما همه باید مراقب این موضوع باشیم.
دبیر جشنواره در این نشست درباره انصراف عده‌ای توضیح داد که مالک تصمیم‌گیری در این باره نظر تهیه‌کننده است و کارانصرافی‌ها هم‌داوری خواهد شد. 

دبیر جشنواره فیلم فجر درباره اهرم‌های تشویقی و تنبیهی برای حضور فیلم‌ها و افراد در جشــنواره هم بیان کرد: ما اختیاراتی برای تنبیه و تشویق نداریم. این مباحث در حوزه اختیارات جشنواره نیست.به گفته امینی به دلیل اینکه برخی از فیلم‌ها مراحل فنی‌شان
تمام نشــده و در روزهای آخر به جشنواره می‌رسند، نمی‌توان از حالا درباره ســیمرغ مردمی تصمیم‌گیری کرد اما به زودی درباره این جایزه تصمیم نهایی گرفته خواهد شــد. امسـال آن‌طور که دبیر جشـنواره گفت، نشست‌های نقد و بررسی مانند هر سال برگزار می‌شود اما خبری از فرش قرمز و حضور هنرمندان روی آن نیست.