مطالبه درست چیست؟

امیرحسین خالقی؛ اقتصاددان

دارایی‌ها عمومی خاک می‌خورند و چنانکه از دولت‌ها انتظار داریم، کارایی الزم برای بهره‌برداری موثر از آن را ندارند. پیشنهاد شده که اینها را بسپاریم به اهلش تا از این وضع فعلی خارج شویم و پولی هم دستمان را بگیرد. بحث مصونیت قضایی آدم های تصمیم‌گیر هم به‌درستی ملت را نگران کرده است که اگر همه چیز شفاف و درســت پیش می‌رود، چرا اساساً باید دنبال تمهیدات فراقانونی رفت. این دارایی‌ها اگر واگذار هم شوند علی‌الاصول در یک‌فضای قانونی و با حفظ‌حقوق مالکیت صاحبان آن می‌توانند در اقتصاد ارزش ایجاد کنند؛ وقتی از اول خشت کج می‌گذاریم و می.خواهیم میانبر برویم، نتیجه معلوم است. گفته‌اند می‌خواهیم با شــفافیت جلو برویم که شبهه‌ای نباشد؛ لازم نیست خیلی نگران این مصونیت باشــید و آش آنقدرها که منتقدان می‌گویند، شـور نیست. اما این نگرانی هست که اگر واقعاً شفافیتی باشد دیگر نیاز به قیقاج رفتن نیست و چرا باید دنبال ترفندهای بروکراتیک مانند مصونیت باشیم تا مدیر دولتی دستش به امضا برود. شفافیت حداکثری اساساً نیاز به مصونیت را از بین می‌برد. اما اجازه دهید یک نگاه متفاوت داشته‌باشیم. از جانب یکی از اهالی بهارستان گفته شده ارزش این دارایی‌ها حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان است. فرض کنید با مصونیت یا بی‌مصونیت این اموال را واگذار کردید؛ دقیقاً با وجه حاصله می‌خواهید چه کنید؟ برنامه مشـخصتان برای مصرف آنها و بهتر کردن اوضاع چیست؟ کجاها می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید؟ دارایی عمومی را گیرم به قیمت واقعی واگذار کردید، خب بعدش؟ هیچ برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری عایدات حاصــل وجود دارد؟ ظاهراً چیزی وجود نـدارد. بگذارید بدبین باشم که اگر طرحی جدی وجود داشت که اساساً به فکر رد کردن آنها نمی‌افتادید. فردای واگذاری بحثی بی‌پایان درمی‌گیرد که ارزان دادید رفت. اما بعید است کسی بپرسد با همان عایدی چه می‌شد کرد و در عمل چه رخ داد؟

به نظرم مطالبه درست شاید این باشد با مصونیت یا بی‌مصونیت برنامه شما برای استفاده از آن ۱۰ هزار هزار میلیارد تومان یا هر رقم دیگری چیست و البته پیشنهادتان برای سازوکار سنجش مناسب برای اینکه چقدر کارها خوب پیش رفته است؟ این چیزی است که در این هیاهو کمتر می‌شنویم