ورشکستگی‌های بیشتر در راه است؟
حسین صبوری؛ تحلیلگر اقتصاد
ورشکســتگی بانک ســیلیکون ولی(SVB) بزرگترین ورشکستگی بانکی در آمریکا از زمان بحران سال ۲۰۰۸ به شــمار می‌آید و باعث ســرایت و به طور قطع ورشکســتگی بانک‌های بیشتری خواهد شد. وضعیت SVB به قدری ناگهانی و سریع وخیم شد که فرصت واکنش و عکس‌العمل نســبی را هم از مدیریت بانک هم از FDIC گرفت. شاید به این دلیل که سپرده‌گذاران آنچنان سریع پول خود را برداشت کردند که بانک عمال ورشکست شده بود.
هر چند این بانک به عنوان نوزدهمین بانک بزرگ آمریکا، از سال ۲۰۰۸ تا کنون، بزرگترین بانک ورشکسته در آمریکا به شمار می‌آید ولی ما پس از بحران ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۲۰ شاهد ورشکستگی چندین بانک البته کوچک‌تر در آمریکا بوده‌ایم. دارایی‌های بانک سیلیکون ولی حدود ۲۱۰ میلیارد دالر(که بخش عمده آن به شکل اوراق بدهــی بلندمدت نگهداری می‌شــود) و حجم سپرده‌هایش ۱۷۵ میلیارد دلار بوده که تنها کمی بیش از ۱۰ درصد این سپرده‌ها، بیمه شده بودند(همان سقف بیمه ســپرده‌های تا ۲۵۰ هزار دلار)و مهمتر اینکه این بانک عمدتا در حوزه استارت‌آپ‌ها فعال و تمرکزش بر حوزه تکنولوژی بوده است. افزایش نرخ بهره در وهله اول با افت شدید قیمت اوراق بدهی بلندمدت،موجب افت ارزش دارایی‌ها و زیان می‌شود. در عین حال، از آنجا که به شدت بر عرضه اولیه یا IPO اســتارت‌آپ‌ها تاثیر منفی گذاشته و تامین مالی این شــرکت‌ها را از این منظر با مشکل مواجه کرده و از طرفــی به دلیل بالا رفتن هزینه تامین مالی یا fundraising از کانال بخش خصوصی، هزینه‌های تامین مالی این بنگاه‌ها را به شدت بالا برده در نهایت موجب خروج منابع قابل توجهی از بانک سیلیکون ولی شده است. یعنی هم افت ارزش دارایی، هم افت منابع، هم افت درآمد ... .
بانک در مرحله نخست با فروش ۲۱ میلیارد دلار انواع اوراق بدهی بلندمدت خود همچنین ۲.۱ میلیارد دلار ســهم و اوراق قابل تبدیل به سهم، تلاش کرد بخشـی از funding hole را جبران کند ولی حجم سپرده‌های باالی ۲۵۰ هزار دلار و خارج از پوشش بیمه به بالا ۱۶۰ میلیارد دلار می‌رسد. در حال حاضر نیز مقامات پولی و مالی دولت آمریکا دنبال ادغام این بانک هســتند. از آنجا که ۹۰ درصد ســپرده های این بانک بیمه نیستند FDIC به سپرده‌گذاران غیربیمه شده صرفا گواهی دریافت داده که یعنی اگر شرایط خوب پیش رفت، بخشــی از پــول را منتقل می‌کند. ولــی این وعده و وعید نامشخص به بسیاری از سپرده‌گذاران بیمه نشده SVB که باید همین حالا یا به زودی،حقوق و دستمزد و سایر صورت‌حساب‌هایشان را پرداخت کنند، کمکی نخواهد کرد. پس طبیعی است که این شـرایط نگرانی و ترس بلافاصله به سایر ســپرده‌گذاران بدون بیمه در هر بانک‌دیگری در آمریکا این‌سیگنال را مخابره می‌کند که بلافاصله برای برداشت پول خود از بانک اقدام کنید. این شــرایط توســط سیاست‌های فدرال رزرو از زمان بحران مالی بزرگ ســال ۲۰۰۸ تسریع شد ولی سرعت آن اخیراً به دلیل افزلیش سرعت و میزان افزایش نرخ‌های بهره اســمی با هدف مقابله با تورم بالا ایجاد شد به شکلی که این سرعت و شتاب، وقت لازم برای تغییر وضعیت ترازنامه و پرتفوی را از اکثــر بانک‌ها گرفته و در نتیجه منجر به قیمت‌گذاری مجدد دارایی‌های متعدد موجود در ترازنامه بانک‌ها و همان عدم تطابق کلاســیک معروف بین سررسید دارایی‌هـا و بدهی‌ها شــد. هر چند به عنــوان مثال بانک‌ها می‌توانند برخی از دارایی‌های موجود برای فروش (AFS) خود را مجدداً به سـرفصل دارایی‌های نگهداری شده تا سررسید (HTM)منتقل کنند و از FHLB پشتیبانی مالی دریافت کنند ولی با این حال این‌چنین اقدامات موقتی به هیچ‌وجه کافی نیســت زیرا از آنجا که منحنی بازده، معکوس شــده، این امر باعث خروج منابع ســپرده‌گذاران از بانک‌ها به صندوق‌های بــازار پول و ســایر ابزارها و بازارهایی می‌شـود که نرخ‌های بالاتری نسبت به بانک‌ها به پس‌اندازکنندگان ارائه می‌دهند. از قضــا، برخـی از این منابع برداشت شـده توســط سپرده‌گذاران به بانک‌های وال‌استریت سرازیر می‌شود که‌برای ورشکستگی بیش از حد بزرگ هستند. با این حال، تعداد بانک‌هایی که برای ورشکستگی خیلی بزرگ نیستند به هــزاران بانک در ایالات متحده می‌رسد که از این مزیت نیز برخوردار نیستند. درنتیجه سایر بانک‌های غیربزرگ نیز در معرض ورشکستگی قرار دارند.
دیدگاه خود را بنویسید